საქართველოში "დისქავერის" 5-კაციანი ჯგუფი ჩამოვიდა. მათი ვიზიტისმიზანია, ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნულ პარკში ურთულესი მონაკვეთისგავლა, ალპურ ზონაში ასვლა და ამ ყველაფრის გადაღება... ექსპედიციაგუშინ უკვე დაიწყო. 

ყველაფერს კი 6 წლის წინ ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნულ პარკში ჩატარებული ქართველი სპეციალისტებისექსპედიციით ჩაეყარა საფუძველი, რომელსაც ასეთი ფაქტი უძღვოდა: აკრძალულ ზონაში, მწყემსებმა,გაუკვალავ გზაზე, ნახირის აყვანის შემდეგ, სამარხი აღმოაჩინეს, რომელშიც (სავრაუდოდ) გიგანტურიადამიანის ძვლების ფრაგმენტები დახვდათ. ამასთან, იქვე ნატაძრალიც იყო... 

ეს ამბავი ქუთაისში პროფესორს, არქეოლოგ ერეკლე ჯულაყიძეს აცნობეს. მაშინვე ენთუზიასტების ჯგუფიშეიკრიბა, რომელთაც აღნიშნულ მონაკვეთზე ასვლის სურვილი გაუჩნდათ. იმ ჯგუფში იყო ჟურნალისტი ლელანინუაც (ამის შესახებ მაშინ მახსოვს, მეც ვწერდი. ბატონმა ერეკლემ ექსპედიციის მონაწილეებს გიჟური იდეისავტორები დაარქვა). ჯგუფმა დანიშნულების ადგილამდე რთული გზა განვლო... მათ მიერ გადაღებულივიდეომასალით კი იმ პერიოდში უცხოური არხები ინტერესდებოდნენ, მუდმივად ეხმიანებოდნენ ექსპედიციისმონაწილეებს. ამჯერად კი "დისქავერი" დაინტერესდა და ქართველ სპეციალისტებთან ერთად, იმ მონაკვეთისხელახლა გასავლელად და გადასაღებად 5-კაციანი ჯგუფიც ჩამოვიდა. 8 ივნისს ყველანი ერთად, იმ გზაზედაიძრნენ, რომელიც ქართულმა ექსპედიციამ 2008 წელს გაიარა. 

ლელა ნინუა (ინტერვიუ გამგზავრებამდე მოგვცა. - ავტ.): 
- ექსპედიცია არ შედგებოდა, რომ არა, ეს ენთუზიასტი ადამიანები. პირველად, 6 წლის წინ, ნამდვილად არვიცოდით, სად მივდიოდით, იქ რა დაგვხვდებოდა ან რას აღმოვაჩენდით, - ამიტომაც ჩვენი საქციელ სიგიჟედმოინათლა... სამი დღე ფეხით ალპურ ზონაში ავდიოდით. უამრავი სირთულე გადავლახეთ, 16 საათი მარტოგაყინულ მდინარეზე ვიარეთ, მერე ნისლი ჩამოწვა და თქეში წამოვიდა... ვერც ვიძინებდით. ტყეში, რა თქმაუნდა, იყვნენ მტაცებლებიც. ამიტომ ღამ-ღამობით დიდ კოცონს ვანთებდით, რომელთანაც მორიგეობა გვქონდადაწესებული, რომ ჩვენს კარავს მტაცებელები (მგელი, დათვი...) არ დასხმოდნენ. მხეცების დასაფრთხობადდიდი რკინის ნატეხებს ერთმანეთს ვურტყამდით, ბოლო ხმაზე ვყვიროდით. იმაზე არ არის ლაპარაკი მინდვრისთაგვები და მცირე ზომის ქვეწარმავლები რომ ზედ გადავგვდიოდნენ, როცა კარვებში ცოტას ჩაგვთლემდახოლმე, მაგრამ ისეთი დაღლილები ვიყავით, მათი მოგერიების თავი აღარ გვქონდა. მოკლედ, მთა, კლდე,მდინარე, ჩანჩქერი, - ყველანაირი წინააღმდეგობის დაძლევა მოგვიხდა. დანიშნულების ადგილზე ორი დღედავყავით, სადაც მართლაც დაგვხვდა ეკლესიის ნაკვალევი, ადამიანის განმარხებული ძვლები, (დაუმარხავიადამიანი ვულკანურ ქანებსა და ქვებში მოექცა). მოკლედ, მათი იდენტიფიცირება ჯერ არ მომხდარა... მოკლედ,აღნიშნული ადგილი პალეონტოლოგების შესასწავლია.

- უძველეს ლიტერატურაში მოხსენიებულია ფაქტები, რომ არსებობდნენ გიგანტური ადამიანები.ამაზე ძველი ბერძნული მითოლოგიაც მეტყველებს...
- დიახ, იმ გიგანტი (სამმეტრიანი) ადამიანის კვალს მთელი მსოფლიო ეძებს, რომელებზეც ისტორიულწყაროებში კარგად არის ახსნილი... სამწუხაროდ, ჩამოტანილი მასალა ნახა ერთადერთმა მსოფლიო დონისპალეონტოლოგმა, მეცნიერებათა აკადემიის წევრ-კორესპონდენტმა აბესალომ ვეკუამ. ის ეროვნული მუზეუმისმთავარი მეცნიერ-თანამშრომელი გახლდათ, რომლის სიტყვას ყველა ენდობოდა (სამწუხაროდ გარდაიცვალა).ჩვენი ექსპედიციის შემდეგ წერდა: "სარკოფაგის ტიპის სამარხი ვნახე, სადაც ეყარა ძვლები, რომელიც თავიდანმღვიმური დათვის მეგონა. თუმცაღა შევცდი, ეს ნამდვილად ადამიანის ძვლებია. მის სიგრძესგანსაკუთრებული ზღვარი უდევს მინიმუმიდან მაქსიმუმამდე - ბარძაყის 

ძვლისა და დიდი წვივის ქვედა და ბოლო ფრაგმენტის. გამოდის, რომ ის ერთი ადამინის საკუთრებაა, რომელიცგოლიათი ყოფილა".

- "დისქავერის" მიზანი ამ კონკრეტულ შემთხვევაში რა არის? 
- იღებენ ფილმს. ექსპედიციას ჩვენი მხრიდან მხოლოდ 5 წევრი უნდა გავყვეთ და მათგანაც 5-ია. იგივემარშრუტი უნდა გავიაროთ... "დისქავერელებმა" თქვეს, სულ რომ არაფერი აღმოვაჩინოთ, მხოლოდ გზა დაბუნება რომ გადავიღოთ, ესეც საკმარისი იქნებაო... 

- 6 წლის შემდეგ ახლა როგორი განცდებით მიდიხარ?
- რომ მახსენდება ის განსაცდელი, რაც მაშინ გვქონდა, ახლა სერიოზულად მაკანკალებს... მაშინ გამგზავრებისასასე არ ვღელავდი... 

- როგორც მახსოვს, მაშინაც და ახლაც ამ ექსპედიციის შემადგენლობაში ერთადერთი ქალი იყავი დახარ... 
- კი, ასეა. 

ოთარ ბაღათურია, პროფესორი, ჯგუფის ხელმძღვანელი:
- ჩვენი ექსპედიცია პირველი რიგში მსოფლიოს მასშტაბით საქართველოს პოპულარიზაციას ემსახურება. მერევიწრო ინტერესიც არის: ყველაფერი იმ ადგილით დაინტერსების გამოწვევას ემსახურება იმისთვის, რომ იქშემდეგში მუდმივმოქმედი ექსპედიცია დაფუძნდეს, რომელიც იქაურობას საგულდაგულოდ შეისწავლის. თუასეთი დაინტერესება მოხდება, დაწვრილებით და კარგად იქნება შესწავლილი ტერიტორია, მერე ფინანსურიმხარდაჭერაც გახდება საჭირო... მაგრამ ჯერ "დისქავერიზე" ამ ყველაფრის გაჟღერებამ ეს დაინტერესებაშეიძლება გამოიწვიოს. თუ იქ კიდევ სხვა ძვლის ფრაგმენტებიც აღმოჩნდა და სრულფასოვანი ჩონჩხისრეკონსტრუქცია მოხდა, ამასთან, დამტკიცდა ისიც, რომ ეს არის გიგანტური ადამინი, - ეს უკვე საინტერესო დამრავალმხრივი კვლევის თემა გახდება.

- თქვენი ვარაუდით, ნამდვილად ადამიანის ძვლებია?
- დასადგენია გიგანტური ძვლები ვისია - გიგანტოპითეკის (ადამიანის მსგავსი მაიმუნი, ოღონდ, უფრომაიმუნისკენ რომ იხრება), მეგანთროპის (ადამიანსა და მაიმუნ შორის რომაა), თუ ჰომოგიგანტიკუსის(გიგანტური ადამიანი). თუ დამტკიცდა, რომ ის ადმიანების ერთ-ერთი წინაპარია, ცხადია მნიშვნელოვანითემაა... 

მერე უნდა დადგინდეს ქართველია თუ არა. საერთოდაც მაინტერსებს, ბაღათურია ხომ არ არის, რადგანაც, "ბაღათური" ბევრ ენაში (ქართული, ინდური, ოსური, ირანული, მონღოლური, სლავურ ენებში) გოლიათსნიშნავს: "ბაღათარი", "ბაადური", "ბაჰადური", "ბაგატირ", დიახ, დევკაცია. მოკლედ, ეს ყველაფერი როგორცგვარად ბაღათურიას, მე ისედაც მაინტერესებს... მაგრამ იმის შანსი, რომ იქ რბილი ქსოვილები აღმოჩნდეს,თუნდაც, პაწაწუნა ნაწილებიც, დეენემის ანალიზი რომ გაკეთდეს, მიზერულია. ამიტომ, ამაზე ფსონს არცვაკეთებთ... თუმცა ვნახოთ.

- ალბათ ექსპედიციამ იქ მუდმივად უნდა ჩიჩქნოს რაღაც, რომ იქნებ ასეთ კვალსაც მიაგნოს...
- დიახ და მაშინ უკვე იმის იდენტიფიცირებაც მოხერხდება,  ვინ არის ის და არის თუ არა ჩემი წინაპარი? 

- თუ ამას მიაღწევთ, მაშინ თქვენი გვარის ღირსეული შთამომავალი იქნებით...
- "დისქავერი" იმაზე შევიპირე, რომ თუ ისეთი რბილი ქსოვილები აღმოჩნდება იქ, რაზეც უკვე მოგახსენეთ, რომდეენემის ანალიზი გაკეთდეს, მაშინ ჩემს დეენემსაც წაიღებენ... 

- საკმაოდ რთული მონაკვეთის გავლა გიწევთ. მზად ხართ ამ ყველაფრისთვის?
- ფიზიკური გამოცდის ჩაბარება გზაში ნამდვილად მომიწევს. ექვსი წლის წინ უკეთეს ფორმაში ვიყავი, მაგრამმაინც გავქაჩავ. რაც მთავარია, მორალურად ვარ მზად და ასეთი მზაობით იწყება ყველაფერი...

- მტაცებლების არ გეშინიათ?
- ძალან მეშინია, სინამდვილეში - არა, ისინი ადამინს უფრთხიან. შეიძლება ადამიანს მგელი, ფოცხვერი, ანდათვი დაესხას, მაგრამ თუ მარტოა, იმ შემთხვევაში. იქ იარაღი აკრძალულია, რადგანაც ნაკრძალია... წინაექსპედიციისას ასეთ რაღაცას შევესწარით: იქ მწყემსები არიან და უცებ ხარმა ბღავილი ატეხა, გამოცვივდნენმწყემსები. დათვს ხარი მოეგდო, მაგრამ ადამიანები რომ დაინახა, მიატოვა ნადავლი და გაიქცა, თუმცა ხარისდატორვა კი მოასწრო. მოკლედ, ადამინების ეშინიათ. რაკი ამდენი ვართ, მათგან თავის დაცვა არგაგვიჭირდება... 

ლალი ფაცია
 "ამბები.გე"